جراح پلاستیک ممکن است بسته به شدت سوختگی و شرایط خاص بیمار، روش های جراحی مختلفی را برای درمان او توصیه نماید. مهمترین روشهای جراحی برای ترمیم جای سوختگی عبارتند از:
-
پیوند پوست:
این عمل جراحی، رایج ترین عملی است که در بیماران آسیبدیده از سوختگی انجام میشود. در این عمل قسمتی از پوست بیمار از ناحیهای سالم در بدن او (به نام جایگاه اهدا کننده) برداشته شده و به ناحیهای که در اثر سوختگی آسیب دیده است، پیوند زده میشود. در جریان این عمل از یک ابزار مخصوص به نام درماتون برای آمادهسازی گرافتهای پیوندی استفاده میشود. گرافتهای پوست بر اساس وضعیت لایههایی که باید برداشته شوند، به دو نوع زیر تقسیمبندی میشوند:
-
گرافتهای با ضخامت جزئی:
فقط شامل خارجیترین لایههای سطحی پوست میشود و بعد از پیوند زدن، بهبودی آن کمتر از حدود یه هفته طول میکشد.
-
گرافتهای با ضخامت کامل:
برای این گرافتها کل لایه بافت پوست به طور کامل برداشته میشود و بعد از پیوند زدن، بهبودی آن در حدود ۵ تا ۶ هفته زمان میبرد.
معمولاً پوست پیوندی از قسمتهایی از بدن که اغلب در زیر لباس پوشانده میشود، مانند باسنها یا کشاله ران، برداشته میشود. سپس این پوست بر روی ناحیهای که در اثر سوختگی آسیب دیده است، قرار داده شده و با چند بخیه در جای خود ثابت میشود. در نهایت روی این پوست پیوندی ضد عفونی و پانسمان میشود. همچنین روی ناحیه اهدا کننده هم ضد عفونی و پانسمان میشود تا از عفونت آن جلوگیری گردد.
-
کشیدن بافت:
این هم یک عمل پزشکی است که در آن سرعت رشد پوست افزایش داده میشود تا نواحی آسیبدیده از سوختگی را بپوشاند. در این عمل یک ابزار مخصوص به نام بالن اکسپاندر در جایگاهی نزدیک به پوست آسیبدیده قرار داده میشود تا رشد و توسعه بافت پوست را تسهیل نماید. سپس از پوست اضافهای که به این ترتیب به وجود میآید برای پوشاندن و ترمیم کردن جای سوختگی بر روی پوست استفاده میشود. مهمترین مزیت این روش جراحی آن است که رنگ و ساختار پوست ترمیم شده دقیقاً مشابه با پوست اصلی خواهد بود و جای زخم مشهودی هم به جا نمیماند. بهبودی کامل جای سوختگیها بعد از انجام این عمل ممکن است تا ۴ ماه طول بکشد.
-
میکروسرجری:
در این عمل از یک میکروسکوپ برای بخیه زدن و ترمیم رگهای خونی و اعصاب آسیبدیده و پیوند زدن مجدد قسمتهایی مانند انگشتان دست و پا، گوشها و حتی لبها که در اثر سوختگی از بدن جدا شده است استفاده میشود. همچنین از این عمل برای تسکین علائم فلج صورت و بازسازی بافت سینهها در زنان نیز استفاده میشود.
-
جراحی فلپ آزاد:
در جریان این عمل، کل ماهیچهها، پوست و استخوان همراه با عروق خونی آنها از ناحیه اهدا کننده برداشته شده و بر روی ناحیهای که در اثر سوختگی آسیب دیده است، پیوند زده میشود. بهبودی کامل جای سوختگیها در این روش ممکن است ۶ تا ۸ هفته یا بیشتر طول بکشد.