علت‌ها و دلایل ایجاد شکاف لب و یا شکاف کام
علت دقیق بروز شکاف لب و شکاف کام به‌طور کامل شناخته‌شده نیست. شکاف لب و کام توسط عوامل ژنتیکی متعددی از پدر و مادر به فرزندان ارث می‌رسد. عوامل محیطی نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند اما دانشمندان هنوز مکانیسم آن را به‌صورت کامل درک نکرده‌اند. هنگامی‌که ترکیبی عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی باعث بروز یک بیماری شوند، به آن بیماری “چندعاملی” می‌گویند (بدین معنا که عوامل مختلفی در ایجاد این بیماری باهم همکاری خواهند داشت). ازآنجاکه ژن‌ها در این بیماری نقش مهمی بازی می‌کنند، ممکن است در برخی از خانواده‌ها شکاف لب و شکاف کام شیوع بیشتری داشته باشد. هرچه تعداد اعضای یک خانواده، بیشتر به این عارضه مبتلا شده باشند، شانس بروز این بیماری در آن خانواده بیشتر می‌شود.
اگر پدر و مادر مبتلا به شکاف کام و یا لب نباشند، اما فرزند آن‌ها به این عارضه مبتلا باشد، شانس مبتلا شدن فرزند دیگر آن‌ها ۲ الی ۸ درصد خواهد بود. اگر یکی از والدین به شکاف کام یا لب مبتلا باشد، اما فرزند آن‌ها به این بیماری مبتلا نشده باشد، شانس ابتلای فرزند بعدی آن‌ها به شکاف کام یا لب حدود ۴ الی ۶ درصد خواهد بود. اگر یکی از والدین و یکی از فرزندان به شکاف کام یا لب مبتلا شده باشند، احتمال مبتلا شدن فرزند آتی آن‌ها بسیار افزایش می‌یابد. بنابراین در این موارد مشاوره ژنتیک پیشنهاد می‌شود.
علائم و نشانه‌های شکاف لب و شکاف کام
ازآنجاکه این بیماری مشهود و آشکار می‌باشد، علائم و نشانه‌های این عارضه در معاینه اولیه پزشک از نوزاد، قابل‌مشاهده خواهد بود. ازآنجاکه میزان این عارضه می‌توانند متغیر باشد، پس از معاینه دهان و لب‌ها شدت این بیماری تعیین خواهد شد. وضعیت لب و سقف دهان باید توسط پزشک ارزیابی گردد. عوارض احتمالی در ارتباط با شکاف لب و شکاف کام عبارت‌اند از:
فراتر از ایجاد اختلال در زیبایی افراد، برخی از عوارض احتمالی شکاف لب و کام عبارت‌اند از:
- اختلال در تغذیه: مشکلات تغذیه بیشتر در رابطه با ناهنجاری شکاف کام به وجود می‌آید. ازآنجاکه سقف دهان به‌طور کامل شکل نگرفته است، ممکن است نوزاد قادر به مکیدن درست غذای خود نباشد.
- عفونت گوش و کاهش شنوایی: معمولاً در اثر این ناهنجاری در لوله‌ای که گوش میانی و گلو را به هم متصل می‌کند (شیپور استاش) اختلال به وجود می‌آید، درنتیجه گوش دچار عفونت می‌شود.عفونت‌های مکرر می‌تواند در شنوایی افراد تأثیر بگذارد.
- اختلال در گفتار و تأخیر در صحبت کردن: با توجه به وجود شکاف در سقف دهان و لب، ممکن است عملکرد ماهیچه‌ها کاهش یابد، که این امر می‌تواند به صحبت درآمدن کودک را به تأخیر بیندازد و یا در گفتار او اختلال ایجاد کند. در این موارد مراجعه به یک متخصص گفتاردرمانی توصیه می‌شود.
- مشکلات دندانی: در اثر این ناهنجاری ممکن است دندان‌ها به‌طور طبیعی رشد نکنند. معمولاً در این موارد، درمان ارتودنسی موردنیاز است.