علل اختلال در حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی
کم شدن حس بویایی بعد از عمل بینی یکی از مشکلاتی بوده که ممکن است برخی از بیماران با آن مواجه شوند. حتی یکی از دلایل ترس بعضی از افراد برای عمل بینی نیز همین مسئله است. در ادامه این مطلب از سایت دکتر علی علوی راد جراح بینی اصفهان به بررسی اختلال در حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی می پردازیم.
یکی از نگرانی‌های اصلی هر فردی که قصد انجام عمل بینی را دارد این است که «نکند جراحی سبب اختلال در عملکرد طبیعی بینی شود». اضطراب نتیجه نهایی و فرم بینی از یک سو و ترس از مشکلات بعدی از طرف دیگر دو عامل مهم هستند که ممکن است شما را از انجام عمل بینی منصرف کنند.
اما خبر خوش این که هر چند این نگرانی و ترس‌ها به جا هستند اما می‌توان با عایت یک سری نکات، از بروز اکثر آن‌ها جلوگیری کرد. همچنین بیشتر عوارض پس از جراحی طبیعی و از همه مهم‌تر گذرا و موقتی هستند. در واقع می‌توان گفت ریشه همه این استرس‌ها نداشتن آگاهی و اطلاعات درست است.
دکتر علی علوی راد را در اینستاگرام دنبال کنید
به طور مثال اغلب افراد فکر می‌کنند که جراحی بینی فقط جنبه زیبایی دارد. در صورتی که بسیاری از کسانی که عمل می‌کنند از مشکلات عدیده‌ای نظیر پولیپ، انحراف بینی، اختلال در تنفس و خواب رنج می‌برند. هر چند که جنبه زیبایی هم می‌تواند به تنهایی کافی باشد. چرا که ظاهر نامیزان و زشت بینی باعث می‌شود فرد اعتماد به نفس خود را از دست بدهد.
بنابراین بهتر است قبل از پیش داوری با یک جراح بینی متخصص و باتجربه صحبت کرد. در مورد مسئله اختلال بویایی بعد از عمل بینی نیز در بین عموم مردم شایعاتی وجود دارد. این که ممکن است بعد از عمل به طور کل بویایی و یا حتی چشایی خود را از دست بدهید.
اما در واقع عکس این حرف صادق است و جراحی نه تنها این حواس را از بین نمی‌برد بلکه سبب تقویت و بهبود آن‌ها نیز می‌شود. چرا که اگر قرار باشد فرد پس از عمل یکی از حواس اصلی و طبیعی خود را از دست بدهد یا اختلالی در عملکرد اصلی بینی ایجاد شود، مطمئنا تا کنون این میزان جراحی در دنیا انجام نمی‌شد.
علل از بین رفتن حس بویایی بعد از عمل بینی
با توجه به مقدمه گفته شده دلیل اصلی این امر را باید در تورم دانست. بله شاید فکر می‌کنید که جراحی سبب اختلال در عملکرد بینی می‌شود اما این طور نیست. بلکه تورم پس از عمل سبب می‌شود سلول‌های عصبی بینی که به بو حساس هستند، ارتباط خود را با مجاری بینی از دست داده یا دچار مشکل شوند. این قطعی ارتباط سبب می‌شود که شما بو را حس نکنید یا کمتر احساس کنید.
علاوه بر این پس از عمل بینی مملو از مخاط و خونابه می‌شود که باز هم ارتباط نورون‌های عصبی بینی با هوا را کاهش می‌دهد. درست مانند زمانی که دچار سرماخوردگی هستید و بو را حس نمی‌کنید پس از عمل هم ممکن است التهاب سبب شود که حس بویایی شما مختل شود. برای درک بهتر این مسئله بهتر است کمی با حس بویایی انسان بیشتر آشنا شوید.
دلیل کاهش حس چشایی بعد از جراحی بینی
می‌دانیم که دو حس بویایی و چشایی ارتباط تنگاتنگ و مستقیمی با هم دارند. زیرا همان طور که سلول‌های عصبی بینی به مولکلول‌های موجود در هوا حساس بوده و بو را تشخیص می‌دهند، همین مولکول‌ها از طریق بینی به پشت گلو رفته و جوانه‌های چشایی طعم را بر اساس بوی آن می‌فهمند.
بنابراین با مسدود شدن راه بینی و گلو، ملکول‌های هوا نمی‌توانند به پشت گلو بروند. همین موضوع دلیل از بین رفتن حس چشایی بعد از عمل بینی است. در نتیجه گاهی برخی از بیماران از نفهمیدن مزه غذا بعد عمل بینی به دکتر گوش و حلق و بینی خود شکایت می‌کنند.
مدت عدم کارایی حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی
خبر خوب این که تاثیر جراحی زیبایی بینی بر حس بویایی کاملا موقتی و گذار است و پس از فروکش کردن ورم‌ها و از میان رفتن مخاط‌های بینی، حواس چشایی و بویایی به حالت اولیه خود باز می‌گردند. اما مدت زمان برگشت این حواس به زمان از بین رفتن تورم‌ها بستگی دارد.
از آن جایی که معمولا یک تا نهایت دو ماه پس از جراحی بینی، تورم از بین رفته یا کاهش چشمگیری پیدا می‌کند، حس بویایی یا چشایی هم پس از ۴ تا ۸ هفته به حالت اولیه خود برمی‌گردد. اما تقریبا می‌توان با قاطعیت گفت که بیش از این زمان طول نمی‌کشد و امکان از بین رفتن حس بویایی بعد از عمل زیبایی بینی برای همیشه صفر درصد است.
درمان بازگشت حس بویایی بعد از عمل بینی
همان طور که گفته شد از دست دادن حس بویایی بعد از عمل بینی به مدت محدود طبیعی است و معمولا هم نیازی به درمان خاصی ندارد. چرا که پس از رفع شدن تورم‌ها، بویایی و مشکلات حس چشایی بعد از عمل بینی به حالت اولیه خود برمی‌گردد.
اما اگر پس از گذشت سه الی شش ماه پس از جراحی بویایی یا چشایی برنگشت. باید دکتر جراح بینی مراجعه کرد و علت نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی را جستجو کرد. معمولا پزشک برای یافتن پاسخ اقدام به عکس‌برداری از بینی و بررسی دقیق می‌کند تا بتواند آن را درمان کند.
چنان چه از دست رفتن بویایی یا چشایی به خاطر تورم یا پولیپ بینی باشد. جراح با تجویز داروهای استروئیدی به صورت اسپری یا قرص به تقویت حس بویایی بعد از عمل بینی کمک می‌کند. اما اگر مشکل پیش آمده به دلیل آسیب به عصب‌های بویایی فرد باشد متاسفانه کمک چندانی نمی‌توان کرد و درمانی هنوز برای آن کشف نشده است.
پیشگیری از اختلال در بویایی یا حس چشایی بعد از عمل بینی
از آن جایی که تورم بعد از عمل بینی طبیعی است، بنابراین تقریبا محال است که بتوانیم از این عارضه جلوگیری کنیم. دقیقا مثل وقتی که آنفلونزا یا سرماخورده هستید و نمی‌توانید مانع از بین رفتن بویایی یا چشایی خود شوید. اما نکته مهم این که اگر در انتخاب جراح دقت نکنید، ممکن است این آسیب همیشگی باشد. چرا که بی‌دقتی او می‌تواند به عصب‌ها آسیب زده و دیگر امکان برگشتی نباشد.